Dezinformacja i głębokie fałszerstwa

Papież w białym płaszczu od projektanta, płonący znak Hollywood i pluskwy w Paryżu - fałszywe wiadomości rozprzestrzeniają się szybko i niekontrolowanie za pośrednictwem Internetu i mediów społecznościowych. Ale dlaczego dezinformacja jest problematyczna? I jak Państwo i Państwa rodzina mogą rozpoznać dezinformację? Na te i inne pytania odpowiada zespół ZEBRA z Urzędu ds. Mediów Nadrenii Północnej-Westfalii.

Urząd ds. mediów NRW rozpoczął niedawno "kampanię przeciwko dezinformacji" pod hasłem "Źródło: Zaufaj mi!". Celem tej kampanii jest uświadomienie zwłaszcza młodym ludziom niebezpieczeństwa związanego z celowo wprowadzającymi w błąd fałszywymi informacjami.

Dezinformacja odnosi się do ukierunkowanego tworzenia i rozpowszechniania fałszywych informacji. W większości przypadków osoby rozpowszechniające dezinformację chcą czerpać z niej określone korzyści. Na przykład, chcą postawić pewne osoby lub organizacje w złym świetle lub wpłynąć na opinie polityczne ludzi.

Termin "fake news" jest często używany jako synonim dezinformacji. Jednak niektórzy używają go również do atakowania ludzi, którzy myślą inaczej lub do dyskredytowania doniesień legalnych mediów, takich jak stacje telewizyjne lub gazety codzienne. Termin ten często wysuwał się na pierwszy plan w szczególności podczas głosowania w sprawie Brexitu i pierwszej prezydentury Donalda Trumpa w 2016 roku.

Ponieważ obywatele w demokracjach mogą mieć wpływ na wydarzenia polityczne poprzez wybory, ważne jest, aby mogli się informować i formułować obiektywne opinie.

Jeśli nie jest to już możliwe, ponieważ w Internecie krąży dezinformacja, może to mieć negatywny wpływ na kształtowanie opinii politycznych i podejmowanie decyzji.

Badanie JIM Study 2024 wykazało, że 67% osób w wieku 12-19 lat zgadza się z następującym stwierdzeniem: "W ciągu ostatniego miesiąca spotkałem się z dezinformacją w Internecie". Jednocześnie 74% respondentów jest informowanych o wydarzeniach na świecie co najmniej kilka razy w tygodniu przez swoją rodzinę. Rodzina odgrywa zatem ważną rolę, jeśli chodzi o wiadomości.

Ważne jest, aby rozmawiać o dezinformacji w szczególności z młodymi ludźmi. Mogą Państwo również posłużyć się konkretnymi przykładami z przeszłości:

Na przykład, Państwo i Państwa dzieci mogli słyszeć, że rzekomo we Francji pojawiły się pluskwy w okresie poprzedzającym Igrzyska Olimpijskie 2024 w Paryżu. Jednak wiele osób nadal nie zdaje sobie sprawy, że ta historia została zmyślona. Mówi się, że Rosja rozpowszechniła dezinformację, aby stłumić oczekiwania na to wydarzenie.

Przykłady takie jak ten można wykorzystać do edukowania dzieci na temat dezinformacji. Pomocne mogą być również zabawne aplikacje quizowe z Internet ABC i unijnej inicjatywy klicksafe.

Serwis pytań i odpowiedzi ZEBRA pomaga rodzicom odpowiedzialnie radzić sobie z fałszywymi wiadomościami.

Ważne jest, aby otwarcie mówić o dezinformacji i wyjaśniać, że często spotykamy się z nią w życiu codziennym. Pomocne może być na przykład wspólne rodzinne czytanie, słuchanie lub oglądanie wiadomości i omawianie ich.

Można następnie omówić lub wspólnie zbadać, które źródła informacji uważają Państwo za godne zaufania, a które wolą Państwo sprawdzać. Zarówno dla dzieci, jak i rodziców, test wiadomości może być dobrym ćwiczeniem

Zawartość mediów społecznościowych można omówić ze starszymi dziećmi. Mogą Państwo zadać następujące pytania:

• Czy to, co mówią jest prawdą?
• Czy coś tutaj wydaje się Panu/Pani dziwne?
• Czy kiedykolwiek się to Panu/Pani przydarzyło?
• Kto mógłby być zainteresowany obejrzeniem tego?

Można również uzgodnić zasady, których wszyscy członkowie rodziny będą musieli przestrzegać. Takie umowy można zapisać za pomocą umowy o korzystaniu z mediów. Na przykład, jedna z zasad może brzmieć: "Kiedy natkniemy się na wiadomość, najpierw zadajemy sobie pytanie, kto na niej skorzysta i sprawdzamy ją, zanim w nią uwierzymy lub przekażemy dalej".

Jeśli Pan/Pani lub Pana/Pani rodzina natknie się na dezinformację, najlepiej zgłosić dany post. Większość platform mediów społecznościowych oferuje obecnie "dezinformację" lub "dezinformację" jako powód zgłoszenia. W żadnym wypadku nie należy udostępniać lub w inny sposób rozpowszechniać treści zawierających wprowadzające w błąd informacje bez dalszej kategoryzacji.

Ponadto, osoba, która udostępniła informacje powinna zostać poinformowana, że jest to dezinformacja. Często nawet nie zdają sobie sprawy, że mają do czynienia z dezinformacją. W przypadku postów publicznych wskazane może być również aktywne przeciwdziałanie informacjom. Może to być na przykład komentarz z faktami opartymi na źródłach i rzeczowa kategoryzacja dezinformacji.

W wielu przypadkach dezinformację można rozpoznać po używanym języku. Obrazy i filmy również powinny być poddawane krytycznej analizie.